Hond valt aan zonder waarschuwing

Hond valt aan zonder waarschuwing.
Waardevolle inzichten uit mijn praktijk.

Als professioneel hondengedragstrainer maak ik regelmatig mee dat een hond zonder een duidelijke waarschuwing aanvalt. Het kan gebeuren als de hond (gelukkig) nog aan de lijn zit, zodat je controle hebt. Maar vaak genoeg is de hond al los. De aanvallen leiden tot bijtincidenten en dat willen we natuurlijk voorkomen.

In deze blog wil ik je laten kennis maken met de achtergronden van dit gedrag en geef ik je inzicht in de beweegredenen van de hond.
Waarom valt een hond aan, en is dit gedrag eenvoudig af te leren ?

Laten we snel beginnen.

Even geen controle, en het gaat mis

Je hebt het helaas wel eens meegemaakt met je eigen hond of een andere hond.
Er is ogenschijnlijk niets loos, als er opeens een aanvalsincident ontstaat.
Een hond vliegt een andere hond aan, of mogelijk zelfs een mens of kind.
De incidenten zien er vaak heftig uit en zijn dat in veel gevallen ook.

De situatie is moeilijk te stoppen als de aanvallende hond niet meer ‘bereikbaar‘ is. Ik bedoel daarmee dat de hond een punt is gepasseerd waar je met commando’s nog zijn aandacht krijgt. De hond is met 100% focus bezig zijn taak uitvoeren, en laat zich niet gemakkelijk ‘uit het moment’ halen.

Honden houden er niet van om aan te vallen en doen dat meestal pas als ze geen andere keuze hebben.
De volgorde waarin honden hun ongemak uiten is over het algemeen: eerst piepen of grommen, dan blaffen en daarna pas aanvallen/bijten.
Er is dus duidelijk sprake van een escalatie.

Een emotionele ervaring…

Voor veel hondenbezitters is een aanval een emotionele gebeurtenis. Je wordt er wanhopig van, boos of minstens gefrustreerd.
Je wilt iets veranderen, maar je weet niet wat. Verder voel je dat je de controle hebt verloren, en dat je tekortschiet.
Je hebt het niet kunnen voorkomen, en het kan zo weer gebeuren. Wat moet je doen ?
Voor ik op dat punt kom moet ik eerst meer vertellen over de redenen waarom incidenten plaatsvinden.

Aanvallen waarom gebeurt dat ?

Het is duidelijk dat als een hond aanvalt hij daartoe ‘getriggerd’ wordt door een externe oorzaak. Maar het is een reactie die vaak onbewust wordt aangemoedigd door de mens.  De hond ziet een ander levend wezen dat een gevaar vormt voor zijn roedel of territorium, en grijpt in. Vanuit het perspectief van de hond een logische stap, maar voor ons en het slachtoffer een stressvolle toestand.

Je zou kunnen zeggen dat aanvallen ontstaan vanuit 2 soorten reacties:

1. Een instinctieve reactie
In dat geval reageert de hond puur vanuit z’n natuur.
Het willen beschermen van de roedel kan zo’n reden zijn.

2. Een aangeleerde reactie
Dit gedrag is gevoed door de mens. De hond is vanuit zijn natuur niet gewend tot actie over te gaan, maar wij stimuleren de hond. En dat kan bewust of onbewust gaan.
Maar de mens is in ieder geval de drijvende motor.

Welke aanval herken jij – 8 praktijkvoorbeelden

Hieronder geef ik je 8 praktijkvoorbeelden waarin de hond tot ‘ingrijpen’ over gaat. Ik denk dat de meeste lezers zich wel in 1 of meer kunnen herkennen.
Ik beschrijf kort het incident en geef je de vermoedelijke oorzaak, intensiteit en doel van de hond erbij.
Let wel op dat ik algemene beschrijvingen geef, en dat er dus situaties kunnen voorkomen die afwijken.

Laten we van start gaan.

1. De hond zit aan de lijn en wil het liefst een andere hond aanvallen
Dit komt veel voor, en wat ook veel voorkomt is dat de hond dit gedrag niet vertoont als hij los loopt.
Oorzaak: de hond is reactief dominant en wil zijn roedel beschermen
Intensiteit: meestal matig
Doel: wegjagen van ‘het gevaar’

2. De hond is los en gaat liggen om in actie te komen (jachthouding)
Je ziet dit best vaak gebeuren, en in veel gevallen loopt het met een sisser af.
De hond wacht tot de andere hond dichtbij is, springt dan op en kan dan 2 dingen gaan doen: willen wegjagen of juist spelen.
Het voorspellen van de uitkomst is vaak lastig, maar als de hond ‘fixeert’ is het meestal mis.
Oorzaak: de mens heeft de hond (onbewust) geleerd op bepaalde energie te reageren
Intensiteit: matig tot hoog
Doel: wegjagen of spelen

3. De hond geeft een andere hond een correctie
Dit zie je als een hond interactie heeft met een andere hond, maar het dan ineens ‘zat’ is. De geïrriteerde hond geeft de opdringerige hond een correctie door van zich af te bijten. Dit kunnen heftige incidenten zijn, meestal zonder letsel.
Oorzaak: druk energiek gedrag van een andere hond
Intensiteit: matig tot hoog
Doel: het stoppen van gedrag

4. De hond vliegt vanuit de tuin af op potentiele ‘indringers’

Omdat de hond meestal zit opgesloten in de tuin gebeuren er niet zo veel ongelukken.
Maar een pakketbezorger die daadwerkelijk naar binnen moet kan de klos zijn.
Ook andere passerende honden kunnen rekenen op een aanvalsreactie, of heftig geblaf.

Ditzelfde gedrag is overigens ook soms merkbaar als een hond alleen in een auto zit. Loop je er langs dan raakt de hond zeer opgefokt.

Oorzaak: de hond beschouwt de ruimte als zijn territorium
Intensiteit: matig tot hoog
Doel: het wegjagen van indringers

5. Een loslopende hond belaagt een bewegend ‘object’ zoals jogger/fietser
In dit geval ziet de hond het ‘object’ als een prooi die voor ze wegrent.
Zij willen de prooi opjagen of pakken. Je ziet dit het meest gebeuren bij jachthonden.
Oorzaak: de hond ziet het object als prooi en wil erachter aan.
Intensiteit: matig tot hoog
Doel: opjagen of pakken

6. Een loslopende hond belaagt zonder waarschuwing een mens, kind of andere hond
Dit soort incidenten leiden soms tot bijtletsel of erger.
Het is lastig om in algemeenheden te spreken over een dergelijke escalaties, want de context en locatie zijn sterk bepalend. Wat ik wel wil aangeven is dat de hond meestal (onbewust) geconditioneerd is door zijn baas om aan te vallen. De hond zit vaak in afgesloten ruimtes (tuin, terrein) en waakt daar door op ‘indringers’ af te vliegen.
Als je deze hond opeens los laat in het bos, park of strand dan vliegt ie ook op anderen af. Hij heeft z’n beperkingen niet meer, maar nog wel z’n gedrag.

Ernstig letsel kan voorkomen bij sterke rashonden omdat zij meer schade aanrichten, maar niet zozeer omdat ze eerder ‘getriggerd’ worden.
Oorzaak: een sterk reactieve hond krijgt ineens veel vrijheden
Intensiteit: meestal hoog
Doel: het uitschakelen van ‘gevaar’

7. De hond belaagt aanwezig bezoek
Je hebt honden die geen indringers in huis dulden, of alleen degenen die ze kennen.
Ze komen je ‘bestormen’ en pakken je bijvoorbeeld bij je broek. Dat kan zijn als je binnenkomt, maar ook als je opstaat. Veel honden nemen dit gedrag zelfs mee naar een huis waar ze zelf op bezoek zijn.
Oorzaak: de hond ervaart de situatie als onveilig
Intensiteit: meestal laag tot matig
Doel: het herstellen van de geldende ‘orde’

8. De hond gaat een nieuw lid van de roedel te lijf
Als je een roedel hebt, en je introduceert daar een nieuwe hond, pup of baby in, dan kan het gebeuren dat een van de hondjes wil ‘ingrijpen’. Honden zijn in dat geval meestal bezig met het herstellen van de hiërarchie binnen de roedel, en willen zwakte uitschakelen. In mijn blog ‘hond en baby‘ staat daar veel over beschreven.
Als er een nieuw lid bij komt dan moet het voor de hond duidelijk zijn waar deze staat.
Anders wordt door de hond(en) onderling zelf geregeld.
Oorzaak: nieuw lid in de roedel
Intensiteit: meestal laag tot matig
Doel: het helder krijgen van de nieuwe hiërarchie of stoppen van zwakte

Voorspellende gedragingen

In mijn veelgelezen blog ‘hond die bijt‘ geef ik je tips hoe je de voorspellende gedragingen van een bijtincident kunt herkennen.

Hoe kan ik mijn hond aanvalsgedrag afleren ?

Je ziet hierboven al aan de voorbeelden dat er een grote varieteit is aan situaties waarin aanvalsincidenten plaatsvinden. Om het gedrag van de hond te plaatsen moeten we daarin nog allerlei andere factoren betrekken zoals de opvoeding van de hond, het karakter, de plek waar de hond verblijft, zijn ras, de aansturing van de hond door de baas en medegezinsleden, de regels die de hond kent, de structuur om de hond heen, de basisgehoorzaamheid, de hoeveelheid beweging, de leeftijd, de gezondheid, de stressbeleving in huis en buiten, en de vrijheden die de hond krijgt.

Dit is de reden dat ik geen altijd werkende tip kan geven, want deze zijn er simpelweg niet. Het is altijd maatwerk, en geen kwestie van doe het zelven met een YouTube video. De hulp van een goede hondengedragstheratpeut is beslist noodzakelijk om op een verantwoorde manier tot de juiste oplossing te komen.

Kun je wel wat hulp gebruiken ?

Ik ben hondengedragsdeskundige en help hondenbezitters die vastlopen met gedragsproblemen. Samen kijken we naar de oorzaken en stel ik praktische oplossingen voor om tot verbetering te komen.
Mijn consults moeten aanvoelen als een warm bad en de instructies uitvoerbaar en herkenbaar.

Ik hecht grote waarde aan terugkoppeling van mijn klanten want ik perfectioneer daar mijn methodes mee.
Wat ik je geef is het beste uit honderden thuisconsults. En dat is toch een mooi cadeau!

Ik hoop dat ik je heb kunnen inspireren om aan het gedrag van je hond te werken.
Neem gerust contact op en laat me weten waar jij tegenaan loopt.
Ik kan je dan adviezen geven waar je wellicht jarenlang plezier van zult hebben.